Z czego składa się rower?

Rower to wspaniały i ogólnodostępny środek lokomocji używany przez sporą grupę osób. Zapytani o jego części zapewne każdy z nas potrafiłby wskazać jego podstawowe elementy. Rower jest natomiast zbudowany z dużej liczby elementów i wskazanie ich wszystkich z całą pewnością może należeć do zadań trudnych, dlatego w tym artykule postaram się odpowiedzieć, z jakich części do roweru składa się jednoślad, jakim jest rower.

Budowa roweru.

Najistotniejszym elementem każdego typu roweru jest jego rama. Pełni ona funkcję szkieletu, do którego zamocowane są wszystkie pozostałe części roweru. Rower nie może funkcjonować w żaden sposób bez niej. Ramy roweru posiadają różne rozmiary, które są odpowiednie dla osób o różnym wzroście. Rozmiar ramy określany jest zgodnie z długością rury podsiodłowej i wyrażany jest zazwyczaj w centymetrach bądź calach. Rama posiada również górną rurę. Od jej długości zależy pozycja przyjmowana na rowerze. Rama posiada główkę, która umiejscowiona jest z przodu. Od wysokości główki ramy zależy czy pozycja przyjmowana na rowerze będzie wygodna i wyprostowana – wyższa wysokość główki ramy, czy będzie to pozycja pochylona i aerodynamiczna – niższa wysokość główki ramy. Obecnie większość ram rowerowych zbudowana jest z aluminium, stali oraz włókna węglowego. W ostatnim przypadku mówi się wówczas, że są to ramy karbonowe.

Aby możliwy był przejazd człowieka musi on posiadać odpowiednie do tego celu elementy roweru. Rower posiada siodełko do siedzenia. Siodełko rowerowe jest zamocowane za pomocą sztycy, czyli długiej rury wchodzącej w rurę podsiodłową ramy. Długość sztycy możemy regulować, wpuszczając ją w głąb otworu w ramie, bądź wyciągając ją z niej. Sztyca może być prosta lub gięta. Do zablokowania sztycy na żądanej wysokości służy zacisk sztycy podsiodłowej.

Rower, aby poruszać się do przodu, jest wyposażony w dwa koła. Aby możliwe było zamontowanie przedniego koła, należy posiadać przedni widelec, który zamontowany jest bezpośrednio w główce ramy z przodu. W przypadku rowerów górskich funkcję standardowego widelca pełni amortyzator rowerowy, który podczas jazdy ma za zadanie tłumić drgania i zbierać wszelkie nierówności terenu.

Koła rowerowe są zbudowane z kilku elementów. Jednym z nich jest obręcz. Obręcz jest przymocowana do piasty za pomocą długich, metalowych szprych i nypli. Piasta natomiast służy do zamocowania koła w widelcu oraz ma za zadanie dbać, aby koło mogło się kręcić. Poprzez łożyskowanie piasty, umożliwia ona płynny obrót koła i, co za tym idzie, lekką jazdę bez żadnych oporów. Na obręcz zaś zakładana jest opona, w której znajduje się napompowana dętka.

Budowa piasty w tylnym kole jest z reguły dużo bardziej skomplikowana. Dzieje się tak, ponieważ w większości przypadków piasta tylna bywa wielobiegowa i ma możliwość zmiany przełożeń podczas jazdy. Piasta taka posiada szereg trybów i wyposażone jest w sprzęgło, które działa jak w samochodzie. Sprzęgło to nosi nazwę bębenka.

Pozostałe części rowerowe należą do układu sterowania. Do sterowania rowerem używa się układu kierowniczego składającego się z kierownicy i mostka. Mostek łączy kierownicę z przednim widelcem. Dzięki temu możliwe jest sterowanie rowerem w lewo i w prawo. Kierownica obraca się płynnie dzięki łożyskom sterów umieszczonym w główce ramy.

Rower w większości przypadków korzysta z przekładni łańcuchowej. W takim przypadku znaczy to tyle, że siła naszych nóg jest przekazywana na koła przy pomocy zębatek i łańcucha. W tradycyjnych i starszych rowerach siłą przekazywana jest wyłącznie na jedną zębatkę, czyli przełożenie, natomiast w rowerach nowszych, dla naszego komfortu mamy z reguły do dyspozycji więcej przełożeń. Aby wprawić rower w ruch, naciskamy przy pomocy naszych nóg na pedały rowerowe. Te z kolei są zamontowane do mechanizmu korbowego, który posiada od 1 do 3 zębatek w różnych wielkościach. Mechanizm korbowy jest osadzony w ramie dzięki użyciu wkładu supportowego, to właśnie dzięki niemu mechanizm korbowy może obracać się płynnie. Sam wkład supportu z osią jest wkręcony w specjalny otwór w ramie. Obrót mechanizmu korbowego powoduje poruszanie się łańcucha na jego zębach i przekazanie tym samym napędu na tylne koło.

W nowszych rowerach tylne koło wyposażone jest w kasetę rowerową wyposażoną w zębatki w ilości o 6 do 11. Służy ona do zmiany przełożeń. Przełożenia są regulowane za pomocą dwóch przerzutek umiejscowionych w okolicy kasety oraz w okolicy mechanizmu korbowego. Przerzutka może być w rowerze wyłącznie jedna. Sterownie zmianą przełożeń odbywa się za pomocą manetek zamontowanych na kierownicy. Manetki są połączone z przerzutkami za pomocą pancerzy i linek przerzutki. Za pomocą linki poruszającej się w pancerzu jest możliwość zmiany przełożeń.

Układ hamulcowy składa się z umiejscowionych na kierownicy klamek hamulcowych i połączonymi z nimi zaciskami. Zaciski są przymocowane do ramy i widelca w okolicy kół. Hamulec działa na zasadzie tarcia, pomiędzy okładzinami hamulca a obręczą. Hamowanie odbywa się poprzez zaciśnięcia klamki hamulcowej na kierownicy. Działanie to powoduje zacisk szczęk hamulca na obręczy i tym samym hamowanie. W rowerach można spotkać hamulce V-break, hamulce tarczowe, zarówno mechaniczne i hydrauliczne oraz hamulec typu torpedo, który często spotykany jest w rowerach miejskich z piastą wielobiegową. Przy używaniu hamulców tarczowych dodatkowym elementem są tarcze hamulcowe, które montowane są przy pomocy śrub do piast obydwu kół.